چرا قیمت کودهای شیمیایی این قدر افزایش یافته است؟

چرا قیمت کودهای شیمیایی این‌قدر بالا است؟

قیمت کودهای شیمیایی به‌صورت بازاری تعیین می‌شود و بر اساس توازن بین عرضه و تقاضا و هزینه‌های تولید مشخص می‌گردد. این قیمت‌ها همچنین با توجه به فصلی بودن کشاورزی و زمان خرید کود در سال متغیر است.

در سال 2021، قیمت کودهای شیمیایی به‌طور ویژه‌ای بالا بود. اگرچه قیمت‌ها به‌تدریج کاهش یافته‌اند، اما همچنان بسیار بیشتر از سال گذشته هستند. چرا؟ پنج عامل کلیدی در این مسئله نقش دارند:

عامل اول: تقاضای بالای کودهای شیمیایی

از زمان شروع همه‌گیری کووید-19، تقاضا برای کودهای شیمیایی به رکوردهای جدیدی رسیده است. این افزایش تقاضا به دلیل تمرکز زیاد بر امنیت غذایی و حمایت‌های دولتی از بخش کشاورزی رخ داده است. همچنین، قیمت بالای محصولات کشاورزی در سطح جهانی انگیزه برای افزایش سطح زیر کشت و استفاده از کودهای شیمیایی برای به حداکثر رساندن عملکرد محصولات را تقویت کرده است.

عامل دوم: اختلالات در عرضه

تولید کودهای شیمیایی در سال 2021 به شدت تحت تأثیر اختلالاتی قرار گرفت. تعطیلی برخی کارخانه‌ها به دلایل مختلف از جمله شرایط آب‌وهوایی و هزینه‌های بالای تولید باعث کاهش عرضه شده است. این اختلالات باعث شد تا سطح عرضه کودها پایین‌تر از نیاز جهانی باشد.

عامل سوم: قیمت بالای مواد اولیه

تولید بسیاری از کودهای شیمیایی به انرژی زیادی نیاز دارد. در صنعت نیتروژن، حدود 70 تا 80 درصد از هزینه تولید آمونیاک مربوط به انرژی است. در بخش فسفات نیز آمونیاک و گوگرد (به‌عنوان محصول جانبی تولید نفت و گاز) مواد اولیه اصلی هستند. افزایش شدید قیمت انرژی در سال 2021 باعث افزایش هزینه‌های عملیاتی بسیاری از تولیدکنندگان کود در سراسر جهان شد.

عامل چهارم: سیاست‌های داخلی کشورها

در واکنش به کاهش عرضه کود در سال 2021، چندین دولت سیاست‌هایی را برای حفظ عرضه داخلی کود اجرا کردند. عرضه کود اغلب به‌عنوان موضوعی مهم برای امنیت ملی تلقی می‌شود، زیرا بر عملکرد محصولات و تأمین غذا تأثیر مستقیم دارد. این سیاست‌ها باعث کاهش یا محدودیت در صادرات کود از کشورهایی مانند چین، روسیه و مصر شد که فشار بیشتری بر بازار جهانی وارد کرد.

عامل پنجم: ریسک‌های ژئوپلیتیکی

بازار کودهای شیمیایی در سال 2021 تحت تأثیر اختلالات ژئوپلیتیکی قرار گرفت. مهم‌ترین این اختلالات، تحریم‌های اقتصادی اتحادیه اروپا و آمریکا علیه بلاروس بود. بلاروس تقریباً یک پنجم پتاس جهان را تأمین کرده و سومین صادرکننده بزرگ پتاس است. حذف احتمالی عرضه پتاس از سوی بلاروس، با توجه به سهم این کشور در تأمین جهانی، موجب ایجاد عدم قطعیت در بازار شد.